دست نوشت

دهه پیشرفت و عدالت و ضرورت اصلاح الگوی مصرف/ 87
یک محقق و پژوهشگر حوزوی:

الگوگیری از زندگی بزرگان و آسیب‌شناسی، دو راهکار اصلاح الگوی مصرف است

گروه سیاسی: حجت‌الاسلام پورامینی، محقق و پژوهشگر حوزوی معتقد است، الگوگیری از زندگی پیامبر(ص)، ائمه(ع)، علما، امام(ره) و مقام معظم رهبری و آسیب‌شناسی، دو راهکار اصلی تحقق اصلاح الگوی مصرف است.

حجت‌الاسلام محمدامین پورامینی

حجت‌الاسلام و المسلمین «محمدامین پورامینی»، محقق و پژوهشگر حوزوی، در گفت‌وگو با خبرگزاری قرآنی ایران (ایکنا)، به بیان تعریفی از اسراف و اهمیت اصلاح الگوی مصرف کشور پرداخت و گفت: اسراف از واژه «سرف» به معنای گذر از حد است و هرچیزی که از حد بگذرد از نظر لغوی اسراف است، ولی بیشتر گذر از حد اقتصادی مد نظر است.

وی با بیان این‌که در آیات و روایات بر مسئله پرهیز از اسراف تأکید‌های زیادی شده، تصریح کرد: قرآن کریم به صراحت می‌فرماید: «إِنَّهُ لاَ یُحِبُّ الْمُسْرِفِینَ»، خداوند مسرفین را دوست ندارد و یا این‌که «وَأَنَّ الْمُسْرِفِینَ هُمْ أَصْحَابُ النَّار».

این محقق و پژوهشگر حوزوی با تأکید بر این‌که باید مصادیق اسراف در جامعه مشخص شود، اظهار کرد: به طور خلاصه می‌توان گفت که اسراف به معنای به هدردادن و یا بجا مصرف نکردن سرمایه است و باید توجه داشت که برخورداری خوب از سرمایه مطلوب است.

پورامینی با نقل روایتی از امام صادق(ع)، مبنی بر این‌که اسراف در جایی است که باعث هدررفتن مال و زیان‌رسانی به بدن شود، اظهار کرد: به هدر دادن سرمایه در چند جهت قابل توجه است؛ در جایی سرمایه شخصی و در جایی سرمایه‌های ملی فعلی و آینده مطرح است.

وی یادآور شد: امام علی(ع)، مصرف کردن فراتر از حد توانایی و شأن خود، پوشیدن لباس بیشتر از شأن و خرید کردن بالاتر از شأن خود را سه علامت اسراف می‌دانند. متأسفانه برخی از این رفتارها به مرور زمان در زندگی تبدیل به یک عادت و رسم شده که گاه به متلاشی شدن زندگی منجر می‌شود.

این کارشناس علوم دینی، زندگی ساده پیامبر اکرم(ص)، ائمه(ع)، امام(ره) و مقام معظم رهبری را بهترین نمونه‌ و الگو برای مردم بیان کرد و گفت: امام علی(ع) می‌فرمایند که داشتن تدبیر اقتصادی به همراه قناعت بهتر از آن است که انسان مال زیاد داشته باشد و اسراف کند.

حجت‌الاسلام پورامینی اظهار کرد: با نگاه کلان متوجه می‌شویم که اسراف تنها به هدردادن مال منجر نمی‌شود، بلکه ویروسی است که هدررفتن آبرو، ناموس و آفت‌های اجتماعی را به دنبال خواهد داشت و از امام صادق(ع) روایتی است مبنی بر این‌که اسراف کار را به جایی می‌رساند که حرمت‌‌ها شکسته می‌شود.

وی در ادامه این گفت‌وگو در پاسخ به این سؤال که با توجه به تعاریف ارائه شده، چرا شعار مهم اصلاح الگوی مصرف در کشور مغفول مانده است؟ توضیح داد: کلی‌گویی در این ارتباط مشکلی را حل نمی‌کند، بلکه باید مصادیق مشخص شود. باید برای نسل جدید تبیین کرد که حد متعارف چه حدی است و از طرفی دیگر با انجام یک‌سری کارهای مقایسه‌ای که بیشتر وظیفه رسانه‌هاست، برای مردم روشن شود که صرفه‌جویی در حوزه‌های مختلف از جمله انرژی چه نتایجی را به دنبال خواهد داشت.

این محقق و پژوهشگر حوزوی اضافه کرد: این آفتی است که متأسفانه ما به آن دچار می‌شویم، بدین شکل که مقام معظم رهبری با مطالعه و ناظر به یک‌سری مشکلات اساسی که در جامعه وجود دارد، یک عنوان را مطرح می‌کنند تا بدین وسیله این خط را به مسئولان بدهند تا به این سمت حرکت کنند و آن را عملیاتی کنند، که متأسفانه در اجرایی شدن این عناوین مهم بسیار کاستی وجود دارد.

پورامینی با اشاره به نقش مهم نهادهای فرهنگی و رسانه‌ها از جمله صدا و سیما در قبال فرهنگ‌سازی نسبت به شعار اصلاح الگوی مصرف اظهار کرد: بررسی زندگی پیامبر(ص)، اهل‌بیت(ع) و مراجع و علما و هم بیان مشکلات حال حاضر کشور که ناشی از مصرف بی‌رویه است و آسیب‌شناسی از سوی این نهادها و دستگاه‌ها بسیار مؤثر است و اهمیت این موضوع مهم برای مردم ملموس‌تر می‌شود.

وی با بیان این‌که مقام معظم رهبری با توجه به این‌که امکانات و سرمایه‌های ملی در اختیار مسئولان است، آن‌ها را مخاطب اول شعار اصلاح الگوی مصرف قرار داده‌اند، گفت: متأسفانه ما آثاری در جامعه از این‌که این مدیران و مسئولان به وظایف خود در قبال این مسئله عمل کرده‌ باشند، نمی‌بینیم.

پورامینی خاطرنشان کرد: معتقدم باید به شکل عمیق‌تر با این فرمایش مقام معظم رهبری برخورد شود و ضمن پرهیز از جزئی‌نگری، باید در ابعاد مختلف، مصادیق آن مشخص شود و از طرفی دیگر منحصر به یک‌سال نباشد و تلاش شود راه‌های هدردادن سرمایه‌های ملی مسدود شود.

این کارشناس علوم دینی در پایان درباره نقش علما و خطبا در این راستا اظهار کرد: تبلیغ مستقیم هنوز حرف اول را می‌زند، هرچند نمی‌توان منکر ابزارهای جدید شد. یک خطیب و مبلغ دینی وقتی در یک محیط مقدس این مسائل را بیان کند، با توجه به احترامی که مردم برای آن قائل هستند، بسیار مؤثر است و هرچه این منبر غنی‌تر باشد و بر آیات و روایت تکیه داشته باشد، مردم به شکل قهری و طبیعی گوش می‌دهند و تحت تأثیر قرار می‌گیرند.